Cornelis Bakels
Mle 94.599

Cornelis Bakels staat vermeld op een lijst van Nederlandse Legionairs die op last van de Nederlandse regering in Londen in 1943 werd opgevraagd bij het Legioen. Het doel was Nederlandse Legionairs van dienstplichtige leeftijd op te sporen en uit het Legioen ontslagen te krijgen zodat deze dienst konden nemen in het Nederlandse Leger in Engeland zoals b.v. bij de Prinses Irene Brigade.
Het Mle van Cornelis Bakels geeft aan dat hij pas eind 1939 tot het Legioen is toegetreden. Het bereiken van de rang van Sergeant na iets meer dan drie jaar dienst was in het Legioen geen geringe prestatie. Het zou er ook op kunnen duiden dat hij bijgetekend heeft kort nadat hij eerder zijn dienst beëindigd had.

Cornelis Bakels is opvallend genoeg, met nog twee andere Nederlandse Legionairs opgenomen in het slachtofferregister van Nederlandse oorlogsgraven stichting.
Opvallend omdat volgens de toenmalige wet Nederlanders hun staatsburgerschap verloren door zonder toestemming in vreemde krijgsdienst te treden.

Cornelis Bakels nam voor 25.10.1939 dienst in het Legioen. Aangezien hij op dat moment 25 jaar oud is, heeft hij de dienstplichtige leeftijd en zou hij, om zijn Nederlanderschap niet te verliezen, toestemming aan de Koningin hebben moeten vragen voor het toetreden tot het Franse Leger i.e. het Legioen.
Alleen personen die na 9 mei 1940 dienst hadden genomen in een geallieerd leger vielen onder het Koninklijk Besluit dat bepaalde dat Nederlanders die aan geallieerde zijde vochten hun staatsburgerschap niet verloren.
Overigens blijkt uit de wet dat Nederlanders die hun staatsburgerschap verloren hebben (of hebben opgegeven) niet ontslagen zijn van hun opkomstplicht om te dienen bij de Nederlandse krijgsmacht. Alhoewel zij dus inmiddels een andere nationaliteit (of geen), hadden moesten zij alsnog hun dienstplicht in het Nederlandse leger vervullen.
Dit verklaart het latere Nederlandse verzoek aan het Legioen, Nederlandse Legionairs uit dienst te ontslaan.
Tot de capitulatie van Frankrijk op 25 Juni 1940, behoord Frankrijk tot de Geallieerden.
Na deze datum wordt de situatie meer complex ook voor het Legioen.
Er is een deel dat bij Vichy-Frankrijk hoort en een deel dat onder Generaal de Gaulle met de Vrije Fransen meevecht.
Deze laatste vechten aan geallieerde zijde.
Bakels maakt deel uit van een eenheid die tot de landing van de Geallieerden in Noord-Afrika eind 1942 deel uitmaakt van Vichy-Frankrijk. Daarna sluit ook het Vichy-Franse gedeelte zich weer aan bij de Geallieerden.
Uit de gegevens van meer dan 40 Nederlandse Legionairs die op dat moment in diezelfde situatie verkeren blijkt dat geen van allen toen automatisch zijn Nederlands Staatsburgerschap terugkreeg. De meeste krijgen dit pas veel later (maanden) nadat ze hier uitdrukkelijk om gevraagd hebben.
Het ontslaan van Nederlandse Legionairs om in dienst te kunnen treden van het Nederlandse Leger speelt zich echter pas af na de strijd in Tunesië dat is na eind Mei 1943. Bakels is dan helaas al gesneuveld.
In het licht van het bovenstaande is het aannemelijk dat Bakels toen hij sneuveld sneuvelde geen Nederlanders staatsburger was.
Mogelijk is dat hij postuum het Nederlandse Staatsburgerschap heeft teruggekregen.

Welke criteria er precies gelden is mij tot nu toe niet bekend. Dat er meer uitzondering zijn blijkt uit het feit dat ook vele deelnemers aan de Spaanse Burger Oorlog, die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland in het verzet zijn omgekomen, en Duitsers (zowel burgers als gedeserteerde militairen) die actief aan het Nederlandse verzet deelnamen, tot de Nederlandse Oorlogsslachtoffers worden gerekend.

Cornelis Bakels ligt begraven is het land waar hij gesneuveld is; Tunesië.

ETAT
des Légionnaires de Nationalité Hollandaise, tues, blesses ou
portes disparus au cours de la campagne de TUNISIE

Gegevens Cornelis Bakels zoals opgenomen in het slachtofferregister van Oorlogsgravenstichting

Met dank aan Johan Teeuwisse van de Oorlogsgravenstichting