Albert Kellerman
No Matricule
au recrutement: 8939 Seine Central
No Matricule:
Ca. 01-09-1939 – 22-06-1940
|

Foto van Albert Kellerman in het uniform als dienstplichtig Korporaal
van de Irene Brigade.
Gepubliceerd in het weekblad de “Knickerbocker” van 18 Januari 1943”
|
“Drager van het Croix de Guerre”
het Knickerbocker interview
Onder de titel “Drager van het Croix
de Guerre” verschijnt er op 18 Januari 1943 in
het weekblad de “The Knickerbocker Weekly” een
anderhalf pagina tellend artikel over oud-Legionair Albert Kellerman.
The Knickerbocker Weekly was een Nederlands-
en Engelstalig tijdschrift, dat zich richtte op Nederlanders die voor en
tijdens de Tweede Wereldoorlog naar de Verenigde Staten waren geëmigreerd.
Een fragment uit het bewuste artikel:
|
“KORPORAAL
ALBERT KELLERMAN zit tegenover ons. Zonder het te willen dicht hij zijn
eigen epos. Vier oorlogsonderscheidingen in verkleind model verlenen aan
het uniform der Irene Brigade een ongewone schittering. Zij spreken een
eigen taal, de taal van moed en trouw en bereidheid.
[…] In Juni
1939 laat de vechtjas zich dan in Parijs bij het Vreemdelingenlegioen
inschrijven. […] Na in Algiers in training te zijn geweest, ondergaat onze
held reeds op 5 september 1939 de vuurdoop aan de Maginot
linie.
Daar komt zijn eerste kans en hij neemt die waar.
Terwijl hij als sergeant met zijn troepje van elf man op patrouille is,
opent een mitrailleur plotseling vuur en doodt twee van zijn mannen. Om de
mitrailleur tot zwijgen te brengen neemt Kellerman op zich, in zijn eentje
een omtrekkende beweging te maken. Maar eerst nog geeft hij zijn
manschappen bevel, uit een andere hoek enige schoten af te geven en
zodoende het vijandelijke vuur om te leiden. Op 40 meter afstand van de
stelling vindt de sergeant een verwoeste plek in de
prikkeldraadversperring, ontdoet zich van zijn helm, bajonet en andere
metalen zaken die hem bij het sluipen zouden kunnen verraden, besmeert
gelaat en handen met modder – waarvan zijn uniform reeds rijkelijk was
voorzien – en kruipt tot op 15 meter van de stelling. Dan werpt hij zijn
eerste handgranaat, die slechts aan drie Duitsers het leven laat.
Van de verwarring gebruik makend schiet Kellerman van achteren toe, zwaait
de tweede granaat en schreeuwt: “Schweinhunde, Hände hoch!”, aan welk bevel
de drie onthutste zonen van het Herrenvolk onmiddellijk voldoen. Hij
beduidt een van hen met een zakdoek te zwaaien en weldra zijn dan zijn
mannen bij hem om het drietal voor de verdere duur van de oorlog op dood
spoor te rangeren. Kellerman en de zijnen gaan dan nog eens naar de
verlaten stelling over den Rijn terug en brengen de Duitse mitrailleur als
een kostbare trofee naar hun meerderen.
Dit heldenfeit bezorgt hem – die steeds Nederlander gebleven is – de eerste
van de drie palmen die, met de vijf sterren zijn Oorlogskruis sieren […].
|
Het betreffende artikel zorgt voor wat
opschudding.
Allereerst roept zijn commandant van dat moment, Majoor W. Th Carp
(Nederlandsche Troepen in Canada) hem ter verantwoording omdat hij geen
toestemming gegeven had voor dit interview.
Mogelijk grotere gevolgen kan echter de heftige en uitvoerige reactie van
een andere oud-Legionair van Nederlandse herkomst Ernst Lamberty
hebben die in een brief van 4 kantjes aan de redactie van de Nickerbocker Kellerman uitmaakt voor een zwendelaar en
aangeeft niet te zullen rusten totdat het artikel is gerectificeerd.
Lamberty schrijft:
|
Ik hoop, mijnheer de Redacteur, dat U dit stuk [de
brief, FJ] opneemt. Ik zal kopieën ervan sturen naar andere bevoegde
instanties, opdat er een einde wordt gemaakt aan deze belachelijke
vertoning, waarbij een zwendelaar ten koste van een land zonder
blaam als held wordt vereerd.
|
Een van die bevoegde instanties is het in
Melbourne gevestigde Netherlands Indies Government Information Service. De waarnemend
commandant van de Nederlands Indische Leger Strijdkrachten die door de
Informatie Service op de hoogte is gesteld van het ingezonden stuk van Lamberty deelt aan de commanderend officier van de
Brigade Beatrix in Canada mee dat hij:
“het openen van een polemiek terzake in de weinige Nederlandsche periodieken niet in
het belang van onze zaak te achten […]”.
Verder acht hij “[…] het evenwel van belang, dat U als Cdt.
Van den KorpL. Kennis neemt van de in het bewuste
stuk voorkomend gegevens, teneinde desgewenscht
een onderzoek te doen instellen.”
Is Albert Kellerman inderdaad een zwendelaar zoals
Ernst Lamberty beweert of geeft hij zoals de
journalist van de Knickerbocker schrijft inderdaad het “onopgesmukte
verhaal van zijn avonturen”? Een reconstructie.
|
Jeugd
Albert Kellerman wordt op 3 Maart 1918 in Den Haag
geboren.
Hij leeft het grootste deel van zijn jeugd in Frankrijk, maar woont ook
zeker enige tijd in Amsterdam op de Smaragdstraat 48.
Begin
1939
Albert Kellerman is klein van stuk en om die reden
wordt bij begin 1939 in Amsterdam, voor het Nederlandsche leger afgewezen.
Hij beproeft zijn kansen ookvin Nijmegen voor het
Nederlandsch-Indische leger maar wordt ook daar afgewezen.
|
Vreemdelingenlegioen
09-1939
Volgens officiële documenten neemt de dan 21 jaar
oude Albert Kellerman in September 1939, dienst in het Franse Leger. [Dus
niet zoals in het artikel vermeldt al in Juni 1939, FJ] [2]. Hij doet dat
in Parijs zijn No Matricule au recrutement wordt 2651.

Als buitenlander kan hij alleen dienen bij het
Franse Vreemdelingenlegioen en komt daar voorlopig in het verzamel depot
van het Legioen terecht.
09-1939
01-11-1939
Of Albert Kellerman in de periode tussen September
1939 en 1 November 1939 inderdaad nog naar Algerije gestuurd is voor een
basis opleiding is op dit moment niet bekent.
Albert Kellerman heeft t.o.v. veel andere rekruten waarschijnlijk een groot
voordeel, hij beheerst de Franse Taal, wat er mede mogelijk de reden voor
is dat hij in de korte periode van enkele maanden toch de rang van Sergent weet te bereiken.
Het enige wapenfeit dat Albert Kellerman in het interview
daadwerkelijk verteld speelt zich af aan de Maginot
linie.
De enige eenheid van het Vreemdelingenlegioen dat daar gelegerd is eind
1939 is het 11eme Regiment Etrangere d’Infanterie. Dit Regiment werd op 1 November 1939 in
het kamp Valbonne opgericht.
17-12-1939
Op 17 December 1939 gaat het regiment naar Lotaringen
en betrekt voorposten van de Maginot linie in de
Regio Sierck. Het is een zeer strenge winter. Bij
schermutselingen tijdens patrouilles sneuvelen de eerste Legionairs in
Januari 1940.
[De vuurdoop in het artikel gedateerd op 5 September 1939 is in ieder geval
niet logisch te plaatsen wat ook Lamberty terecht
opmerkt, FJ].
Als Albert Kellerman in zijn interview over de
campagne in Noorwegen begint wordt het moeilijk zijn “avonturen” zowel
geografisch als in de tijd te plaatsen.
Aan de campagne in Noorwegen heeft weliswaar inderdaad een eenheid van het
Legioen deelgenomen, de 13e DBLE.
De waarschijnlijkheid dat Kellerman zowel bij het 11eme REI en
daarna bij het 13e DBLE gediend is zeer klein.
[Er bestaat de mogelijkheid dat Albert Kellerman het verloop van de
gevechtshandelingen door eenheden van het Legioen in 1940 heeft geschetst
en de journalist bij al die feiten aangenomen heeft dat Albert Kellerman
daar ook daadwekelijk bij was].
Ook de daaropvolgende deelnamen aan gevechten in
Nederland zijn niet of nauwelijks te plaatsen. In chaos waarin het Franse
Leger verkeerde in Juni 1940 kwam het wel vaker voor dat manschappen van
hun eenheden verwijdert raakten, maar tegen de opmars richting in naar
Maastricht is onwaarschijnlijk.
Enige meer zinvolle opgegeven locaties zijn St
Quentin, waar hij door de Duits Linies is heen gekomen en later Lyon, waar
hij volgens het interview in het bos van Colin Maillard
bij een gevecht van man tegen man een bajonetsteek in de buik oploopt.
In een officiële verklaring als deel van het onderzoek wat naar het
waarheidsgehalte van het interview wordt ingesteld verklaart hij de wond
opgelopen te hebben bij een handgemeen te Sathoney
[Sathonay]. In Sathonay
waar een depot van het Vreemdelingenlegioen gelegerd is hebben op 19 Juni
1940 nog schermutselingen tussen Franse Troepen waaronder Legionairs en
Duits troepen plaats gevonden om haastig door de Franse Troepen opgeworpen
barricades.
25 juin 1940 l'armistice
“Waar waart ge toen de wapenstilstand gesloten werd?” vragen wij. “In
een hospitaal, waarheen men mij inmiddels had vervoerd.
Eind 11-1941
Miranda de Ebro
Ongeveer eind November bevond ik mij o.a. met de dpl. Korporaal Kellerman, A en de dpl.
Soldaten de Haan, H.j. en Hommes, J.H. in het
concentratiekamp Miranda de Ebro in Spanje, in het jaar 1941. Ik heb de
korporaal Kellerman geholpen met het verbranden van papieren.
Tevens stond er in vermeld mijn verwonding die ik
kreeg bij Sathoney [Sathonay],
bij Lyon tijdens een handgemeen met de Duitschers
|
Engelandvaarder
Hommes
In Spanje werden we o.a. geïnterneerd in een kamp
Miranda del Elbro.
Daar ontmoette ik Appy voor de eerste keer.
Hij was een klein figuur, joods & erg “tough”.
In de Foreign Legion
was hij gewond geraakt; een bajonetsteek in de buik en had daar een groot
litteken van over.
Mijn 2 vrienden en ik werden erg bevriend met de Engels
Militaire Attache die het kamp iedere week bezocht. Door zijn hulp zijn wij
drieen in Mei 1942 bevrijd en naar Madrid
gebracht. Appy niet. Een maand later gaven de
Spanjaarden ons permissie het land te verlaten en pakten wij de trein naar
Bilbao, om vandaar per Cabo de Hornos, een Spaanse passagiersboot naar Curaçao te
gaan.
In Bilbao waren zo’n 30 tel Hollanders verzameld om verder te gaan o.a. Appy.
Via Caracas & Curaçao belanden we in Canada waar wij allen werden
ingelijfd in de nieuwe “Irene Brigade”.
Wij waren gewoon soldaat, Appy ook.
Na een maand of zo in Halifax, en vandaar per “Queen Mary” naar Engeland
Liverpool.
Toen Wolverhampton, de Irene Brigade.
1-6-1942
Op 1 juni 1942 scheept
Albert Kellerman samen met andere Nederlandse Engelandvaarder in op het
Spaanse passagiersschip De Cabo de Hornos.
21-8-1942
Op 21 augustus
1942 monstert Albert Kellerman samen met de Engelandvaarder Grisnigt in Curaçao aan op de ms. Rotterdam, volgeladen
met brandstof.
Als onderdeel van een konvooi werden wij op 28 augustus 1942 met nog twee
andere schepen getorpedeerd door een Duitse onderzeeboot. Van de
achtenveertig bemanningsleden kwamen er tien om het leven. [27 Augustus
1942, de ondergang van de tanker Rotterdam door U-511]
Na door de Amerikaanse marine te zijn gered, arriveerden we op de
marinebasis van Guantanamo Bay in Cuba. Met een
Filipijns vrachtschip reisde ik als matroos naar Amerika om via New York
Canada te bereiken. In Canada werd ik als soldaat ingedeeld bij de Prinses
Irene Brigade. [Grisnigt]
|
|
|
8-3-1943
Met 13e Detachement naar Engeland
[1943 mrt 20 nr. 20 Rekrutering Canada; 13e detachement]
|
Ontslagen uit Militaire Dienst
|
30-03-1943
London 30 Maart 1943 PBD verhoor
24-01-1945
Albert Kellerman
Geboren 03.03.1918 Den Haag
Adres in Nederland Smaragdstraat 14, Amsterdam,
volgens opgave in Engeland gehuwd, naam van echtgenote onbekend doch adres
hebbende Kemp Street Middelsborough.
Diende zonder toestemming in het VLL.
Kwam in maart 1943 van Curacao
in Engeland aan, werd als elektricien bij Grote Handelsvaart aangenomen.
|
Verder
onderzoek gaande, heeft U meer informatie laat het mij weten via:
NLLegioen@hotmail.com
|
Bronnen:
[1] Salomon den Arend #70564, Geboren 13 aug
1914 (21 Av 5674) Rotterdam, Zuid-Holland, Nederland (gezinskaart
Rotterdam Salomon den Arend 1887), bron: Gezinskaart Rotterdam E
Vader: Salomon den Arend, Geboren 6 apr 1887,
Rotterdam.
Moeder: Antje Antonia Heere, Geboren 14 jul 1889
Rotterdam.
http://www.maxvandam.info/humo-gen/family/humo_/F26156/I70301/
[2] Sources Mémorial
de la Shoah - Fonds UEVACJEA, via
http://www.memoiredeshommes.sga.defense.gouv.fr/fr/article.php?larub=227&titre=engages-volontaires-etrangers-en-1939-1940
Unité régiment de marche de volontaires étrangers (RMVE), Région
militaire 1re région militaire, Bureau de recrutement Seine bureau central
(75), Matricule au recrutement
8939
[3] Liste officielle
No 54 des prisonniers de guerre
français. 18-12-1940, p. 19
[4] Engagés volontaires du 21e RMVE dans une baraque du camp d'instruction militaire du Barcarès
https://intinerairedememoire.wordpress.com/category/recherches-historiques/
[France, 1939-1940. – © Mémorial de la
Shoah / UEVACJ-EA.]
Crew list of Ships hit by
U-boats
Albert Kellerman, Merchant Navy. Dutch,
Born 3 Mar 1918 Den Haag Roster
information listed for
Albert Kellerman Ship Type Rank / role, Attacked on Boat Rotterdam
Motor tanker Assistant Electrician 27 Aug 1942
U-511
The 8,968 ton Dutch tanker Rotterdam, carrying
11,364 tons of gasoline was struck
and immediately began to settle by the stern. The 37
survivors of her crew of 47 abandoned
the ship in lifeboats
and were picked up by USS SC-522.[6]
[7] 2.13.71 Defensie (Londen)
294 Opgave en gegevens van Nederlanders, die vanuit bezet gebied
gedurende de maand maart 1943 in Engeland zijn aangekomen en worden
voorgedragen voor een onderscheiding; […] , dpl
kpl A. Kellerman, […]
412 Gegevens van en voorstellen tot het toekennen van het kruis van
verdienste aan de Engelandvaarders; […], dpl kpl A. Kellerman, […]
491 Reactie van de aspirant-kwartiermeester E.W. Lambert op een in het
weekblad Knickerbocker verschenen interview met kpl
A. Kellerman, getiteld Drager van het Croix de Guerre.
[8] Holocaust Survivors and
Victims Database
Albert KELLERMAN, Date of Birth: 3 Mar 1918. Previous Address:
Smaragdstraat 48 Previous Place:
Amsterdam Last Address: Pl. Middenlaan
48 Last Residence: Amsterdam Source:12 Source Title: Dutch Survivor Lists Description: Digital
indices of Dutch survivors from
lists in the holdings of the Jewish Historical Museum in
Amsterdam, created from
file copies held in the Holocaust Survivors and Victims Resource Center at the US Holocaust Memorial
Museum. Data includes names,
dates and places of birth, residences and addresses.
|
|
|