Jean Schleiffer
Johann Schleiffer
geb. Jean Beckers

N^o Matricule:
__-__-1939 – __-__-1940

De naam van Johann Schleiffer op het
Ehrenmal in
Verleuterheide Stadt Aachen, Nordrhein-Westfalen

Aan het Hoofd van de Afdeeling Bevolkingsregister
der Gemeente Maastricht, Augustus 1946

Op 2 Augustus 1946 verstuurd het Informatie-Bureau van het Nederlandse Roode Kruis een briefkaart ^a aan het Hoofd van de Afdeeling Bevolkingsregister der Gemeente Maastricht.
Het betreft een verzoek:
“het tegenwoordige adres te willen opgeven van de laatste woonplaats in Nederland van Johann Schleiffer, geb. dd. 27.8.1901 te Maastricht.
De Gemeente Maastricht geeft aan dat Johann Schleiffer sinds 6-2-1907, naar Luik in België is verhuisd.
Dat is dus bijna 40 jaar geleden!

De naam van Johann Schleiffer komt voor op de lijsten van “engagés volontaires étrangers” uit de periode 1 september 1939 tot 25 juni 1940, waaruit blijkt dat Johann Schleiffer dienst heeft genomen in het Franse Vreemdelingenlegioen.

Wat is er met Johann Schleiffer gebeurd en waarom wordt hij of zijn familie in 1946 door het Rode Kruis gezocht?

Een reconstructie.

Jeugd

In het Bevolkingsregister van Maastricht uit de periode 1890-1920 treffen we de familie Schleiffer aan [1].
Het gezin bestaat uit de vader Adam Schleiffer geboren op 20 januari 1871 in Lövenich Duitsland [aangegeven als Pr, Pruissen] , hij wordt als bewoner van Maastricht ingeschreven op 10 juni 1903.
De moeder is Elisabeth Beckers geboren op 18 mei 1870 in Maastricht.
Het echtpaar heeft 4 zonen,
Martinus geboren op 14 mei 1894,
Jean geboren op 27 augustus 1901
Joseph geboren op 7 november 1903
en
Henri geboren op 13 maart 1905

Op basis van de identieke geboortedatum is met grote waarschijnlijkheid Jean Schleiffer, Johann Schleiffer.

Ongeveer een maand na zijn inschrijving, dat is op 8 juli 1903 treden Adam Schleiffer, van beroep schoenmaker, en Elisabeth Beckers, van beroep naaister, in het huwelijk [2].

In de akte staat verder vermeld dat Adam Schleiffer bij het huwelijk de kinderen van Elisabeth Beckers, Martinus Beckers en Jean Beckers erkend.
Welke nationaliteit Martinus en Jean hebben of krijgen is tot nu toe niet bekent.

Op basis van de gegevens in de huwelijksakte, kan de akte van geboorte van Jean Schleiffer gevonden worden [3]. Oorspronkelijk was zijn naam dus Jean Beckers opgeven door zijn moeder zonder vermelding van een vader.
Of Adam Schleiffer de biologische vader was van Martinus, Jean en mogelijk ook, de slechts 3 maanden na het huwelijk geboren Joseph, is tot nu toe niet bekent.

Het gezin verhuisd binnen Maastricht nog drie keer,
van Kommel No 10,
naar Hoogfrankrijk No 54,
naar Onze-Lieve-Vrouwewal No 10 en uiteindelijk
naar de Tongersestraat No 76.

Op 6 Februari 1907 verhuisd het gezin dan naar Luik in België [1].

Huwelijk

Op 16 Juni 1930 trouwt Jean Schleiffer die zich Johann is gaan noemen in de St. Hubert kerk in Verlautenheide Duitsland met Matha Tropartz.

Franse Vreemdelingenlegioen

Ergens in de periode 1 september 1939 tot 25 juni 1940 neemt Johann Schleiffer, dan 38 jaar oud, dienst in het Franse Vreemdelingenlegioen, zeer waarschijnlijk voor de duur van de Oorlog.
Hij doet dat in Beauvais een stad 90 km ten Noorden van Parijs.
Terwijl bij de meeste mannen, die dienst nemen in het Legioen, de voornaam de Franse schrijfwijze krijgt, blijft het in dit geval de door Jean aangenomen Duitse wijze, Johann.
Hij wordt eerst ingedeeld bij 3^e Regiment [Etranger] d’Infanterie of bij een Regiment Etranger.

Lijst van Oorlogsvrijwilligers waarop de naam van Johann SCHLEIFFER voorkomt.
Als de deelstreep met L.M. 1940 subdivision de Beauvais ook betrekking heeft op Johann SCHLEIFFER betekent dit dat hij in 1940 dienst genomen heeft. Welke waarde het feit dat er twee Oostenrijker en een Duitser voor hem in die lijst staan, toegekend moet worden is op dit moment niet duidelijk.

Volksduitser en nicht wehrwürdig?

Na de nederlaag van Frankrijk in Juni 1940 werden kort daarna de oorlogsvrijwilligers gedemobiliseerd.
Zo waarschijnlijk ook Johann Schleiffer. Of Johann Schleiffer nu de Nederlandse of de Duitse nationaliteit had toen hij in dienst van het Legioen trad, maakte sinds Februari 1939 niet meer uit, in beide gevallen was hij nu staatloos.

Mogelijk werd hij echter vanwege het feit dat hij formeel een Duitse vader had gehad als Volksduitser gezien en daarmee viel hij onder de algemene Duitse militaire dienstplicht. Echter zijn deelname in de strijd tegen Duitsland in 1940 maakt hem “nicht wehrwürdig”. Dit gold voor bijna alle meeste Duitse mannen die in het Franse Vreemdelingenlegioen hadden gediend.

Verstärkte Afrika-Regiment 361 en Panzer Grenadier Ersatz Bataillon 361

Op 15 Juni 1941 kwam hier echter verandering in toen het “verstärkte Afrika-Regiment 361” werd opgericht. Dit Regiment werd hoofdzakelijk samengesteld uit voormalige leden van het Franse Vreemdelingenlegioen.
De oud Legionaires kregen “de kans” zich hun Makel (smet) weg te werken in hun strijd voor Duitsland, zodoende konden zij weer Wehrwürdig worden.

Op 27 Juli 1942 werden alle manschappen van eenheid vanwege getoonde moed in de strijd in Noord-Afrika als Wehrwürdig bevonden en de eenheid onbenoemd tot Panzer-Grenadier-Regiment 361.

Op 1 Oktober 1942 werd Panzer-Grenadier-Ersatz-Bataillon 361 opgericht.
Deze eenheid diende als depot van het Panzer-Grenadier-Regiment 361.
Johann Schleiffer komt met Mannschaftsnummer 1970 bij de Stamm Kompagnie van deze eenheid [4]
Zijn nationaliteit wordt aangeduid met een H wat waarschijnlijk voor Holländer staat.
Johann Schleiffer is ondertussen ook getrouwd want zijn Familienstand wordt aangeduid met Verh. Verheirated.

Waarschijnlijk is Johan Schleiffer niet meer in Afrika in actie gekomen.
De Duitse en Italiaanse troepen capituleren daar op 13 Mei 1943 en het merendeel van het Regiment 361 gaat in gevangenschap.
Een andere mogelijkheid is dat Johan Schleiffer wel in Afrika is geweest maar daar gewond is geraakt of ziek geworden en terug is gestuurd naar het Ersatz-Bataillon 361.

Panzer-Aufklärungs-Abteilung 12

Wat wel zeker is, is dat Johann Schleiffer richting Oostfront wordt gestuurd.
Eerst waarschijnlijk ingedeeld bij het Ers. Pz. Aufkl, Ers. U. Ausb. 24 in Insterburg in Ostpruisen wordt hij uiteindelijk ingedeeld als schutter bij de 2^e Kp. Panzer-Aufklärungs-Abt.12 (12 Panzer-Division), dit is een gepantserde verkenningseenheid.
De eenheid neemt deel aan de slag om Kursk en daarna aan zware gevechten in de omgeving van Orel

Op 29 Oktober 1943 wordt Johann Schleiffer vermist gemeld te Babary.

Bericht aan de familie, Ehrenmal

Op het vermissingsbericht van de abwicklungsstelle Berlin staat volgend adres:

Familie Schleiffer, Verleutenheide bei Aachen frühere Herrm. Göringstrasse 20.

In Verleuterheide Stadt Aachen, Nordrhein-Westfalen op de “Kriegsgräberstätte und Ehrenmal auf dem Friedhof Heider-Hof-Weg vinden we de naam SCHLEIFER Johann [6].
Navraag bij de Heimatverein Haaren/Verlautenheide bevestigt dat het inderdaad SCHLEIFFER, met twee F’n had moeten zijn.

Verder onderzoek gaande, heeft U meer informatie laat het mij weten via:

NLLegioen@hotmail.com

Bronnen:

[1] http://wiewaswie.nl Limburg Archief:20.096A Registratienummer:229 Registratiedatum: 1890 Akteplaats: Maastricht Collectie:Bevolkingsregister Maastricht 1890-1920

[2] http://wiewaswie.nl LimburgArchief:12.059 Registratienummer: 204 Aktenummer: 115 Registratiedatum: 8 juli 1903 Akteplaats: Maastricht

[3] http://wiewaswie.nl LimburgArchief: 12.059 Registratienummer: 65 Aktenummer: 852 Registratiedatum: 30 augustus 1901 Akteplaats: Maastricht Collectie: Burgerlijke Stand in Limburg: Maastricht

Nationaal Archief Den Haag, Brief Algiers 7 September 1943

[4] Vermissingsbericht abwicklungsstelle Berlin

[5] http://dak.webseiten.cc/einheiten/heer/90-leichte-afrika-division/verstaerktes-afrika-regiment-361/

[6] http://www.denkmalprojekt.org/2011/verlautenheide_aachen_kgs_wk1u2_nrw.htm

[7] Kirchenbuch via Heimatverein Haaren/Verlautenheide 1984 e.V.
Johann Schleiffer geb. : 27.8.1904 in Maastricht, Mutter: Elisabeth Beckers Vater: ohne Angabe
Heirat kirchl. St. Hubert Verlautenheide am 16.6.1930
Ehefrau: Matha Tropartz geb: 23.3.1906 in Eilendorf (heute Stadtbezirk von Aachen)
Vater: Heinrich Joseph Tropartz Mutter: Maria Catharina Braunleder
Kind: kein Eintrag

a Bevolking Registratie Kaart (Bev. Reg. Kaart)

Versie 31-10-2016